Monument verbouwen of slopen

Als u een monument wilt verbouwen, herstellen of slopen, heeft u meestal een omgevingsvergunning nodig. U vraagt de omgevingsvergunning aan via het Omgevingsloket.

Let op

Heeft u in 2023 een vergunning aangevraagd? Dan gelden voor u mogelijk andere regels.

Omschrijving

Een monument is een beschermd bouwwerk. Wilt u een monument verbouwen, herstellen, aanpassen of slopen? Dan heeft u meestal een vergunning nodig. Dit is een omgevingsvergunning voor een monument.

Voor gewoon onderhoud hoeft u geen vergunning aan te vragen. Gewoon onderhoud is alles waarbij het uiterlijk van de binnenkant of de buitenkant van het pand niet verandert. Bijvoorbeeld:

  • het bijhouden van het schilderwerk in dezelfde kleur
  • kleine reparaties met de oorspronkelijke materialen

Ook aanpassingen binnen in het monument kunnen vaak zonder vergunning. Bijvoorbeeld het verwijderen van een niet-historische keuken of plafond. Heeft uw monument onderdelen die geen monumentale waarde hebben? Bijvoorbeeld een recente schuur? Dan zijn de bouwactiviteiten aan deze onderdelen ook vaak vergunningsvrij.

Er zijn 2 procedures bij het aanvragen van een omgevingsvergunning. De uitgebreide procedure geldt voor:

  • (gedeeltelijke) sloop van een rijksmonument
  • ingrijpende wijzigingen van een rijksmonument
  • reconstructie van een beschermd rijksmonument
  • herbestemming van een rijksmonument
  • uitvoering van een natuurtoets door de gemeente

Voor alle andere wijzigingen geldt de gewone procedure.

Subsidie

Als eigenaar van een rijksmonument kunt u subsidie aanvragen bij het Nationaal Restauratiefonds. Dit is een onafhankelijke stichting die geld en subsidies betaalt aan monumenteigenaren. Dit geld is bedoeld voor restauratie en onderhoud van het monument. Informatie over subsidie voor rijksmonumenten vindt u in de Kennisbank van monumenten.nl.

Kosten

De kosten zijn € 250,00. 

Voorwaarden

U vraagt een omgevingsvergunning voor een monument aan als:

  • u eigenaar bent van een gemeentelijk monument
  • u het monument wilt restaureren, grondig verbouwen of (gedeeltelijk) slopen
  • u een bouwwerk binnen een beschermd stads- of dorpsgezicht wilt slopen
  • in het omgevingsplan staat dat u een omgevingsvergunning moet aanvragen

De gemeente kan bepalen hoe u moet slopen in een beschermd stads- of dorpsgezicht.

Aanpak

Neem contact op met de gemeente om uw plannen te bespreken. Doe dit ruim voordat u de vergunning aanvraagt. Zo heeft uw aanvraag meer kans van slagen.

Zo vraagt u een omgevingsvergunning voor een monument aan:

  • Ga naar het Omgevingsloket.
  • Doe de vergunningcheck. U kunt de vergunning daarna meteen aanvragen.
    • voor uzelf: met DigiD
    • voor een bedrijf: met eHerkenning
  • Mogelijk heeft u de volgende stukken nodig:
    • een bouwrapport of een cultuurhistorisch rapport
    • een bouwbestek
    • foto’s
    • een situatieschets
    • een korte beschrijving van het te slopen gebouw
    • een tekening van het gebouw met de maten (bijvoorbeeld een oude bouwtekening)
  • De monumentencommissie van de gemeente beoordeelt uw aanvraag. 

Termijn

Gewone procedure: u krijgt de beslissing binnen 8 weken. Deze termijn kan de gemeente eenmaal verlengen met 6 weken.

Uitgebreide procedure: u krijgt de beslissing binnen 6 maanden. Deze termijn mag de gemeente met 6 weken verlengen.

Bezwaar en beroep

Bij een gewone procedure maakt u bezwaar bij de gemeente. Bij een uitgebreide procedure geeft u uw mening (zienswijze) over het ontwerpbesluit.

Doe dit binnen 6 weken. Bent u het daarna niet eens? Dan kunt u in beroep gaan bij de rechtbank. Eventueel kunt u daarna nog in hoger beroep gaan.

Is er niet gereageerd binnen de beroepstermijn van 6 weken? Dan is de vergunning definitief.

AVG

Als u een aanvraag of melding doet, heeft de gemeente uw persoonsgegevens nodig. De gemeente behandelt uw persoonsgegevens zorgvuldig. In de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) staat hoe de gemeente met uw persoonsgegevens moet omgaan.

De belangrijkste regels zijn:

  • De gemeente vraagt alleen om gegevens die nodig zijn voor het afhandelen van uw aanvraag of melding. De gemeente vraagt niet om andere gegevens.
  • De gemeente gebruikt uw gegevens alleen voor het verwerken van uw aanvraag, melding of voor iets wat daar direct mee te maken heeft.
  • De gemeente bewaart uw persoonsgegevens niet langer dan nodig is.
  • De gemeente zorgt ervoor dat uw persoonsgegevens veilig zijn.
  • Alleen mensen die uw gegevens nodig hebben voor hun werk kunnen ze bekijken.
  • Andere organisaties krijgen uw gegevens alleen als dit wettelijk verplicht is.
  • Als u hierom vraagt, dan vertelt de gemeente u:
    • welke gegevens de gemeente over u heeft
    • waarvoor deze gegevens nodig zijn
    • wat er met uw gegevens gebeurt
  • Kloppen uw gegevens niet? Dan kunt u de gemeente vragen om ze te corrigeren.