Noodopvang asielzoekers op schip haven Middelharnis

Goeree-Overflakkee krijgt vanaf september 2024 een noodopvang voor 170 asielzoekers in Middelharnis. Het gaat om noodopvang op een schip bij het havenhoofd. Deze noodopvang van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers blijft hier zeker 2 jaar. 

Het college van burgemeester en wethouders heeft, na overleg met de gemeenteraad, besloten om de ligplaats beschikbaar te stellen. 

Er zijn dringend extra opvangplekken nodig 

Alle asielzoekerscentra in Nederland zitten overvol. Tegelijkertijd komen er nieuwe vluchtelingen naar ons land. De gemeente wil die mensen niet in de kou laten staan. Daarom is besloten om deze opvanglocatie te openen. 

Het nieuwe Kabinet heeft kortgeleden aangegeven de Spreidingswet in te willen trekken. Deze wet moest zorgen voor een eerlijkere spreiding van de vluchtelingen over Nederland. Gemeenten zijn dan ook verplicht om opvang voor een langere periode te regelen. Het gemeentebestuur van Goeree-Overflakkee ziet de noodzaak van extra opvangplekken, met name om de druk op het aanmeldcentrum in Ter Apel te verlichten. Hierover vindt afstemming plaats binnen de gemeenten van de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond. 

COA verzorgt de opvang 

Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) regelt de opvang en begeleiding van de vluchtelingen. Dat doen zij in nauw overleg met de gemeente. Op de website www.goeree-overflakkee.nl/asielopvang staat meer informatie over de opvang. 

Al 2x eerder heeft de haven van Middelharnis gediend als tijdelijke locatie voor asielopvang. Beide keren ging het om een korte periode. Deze opvang verliep beide keren goed en rustig. Daarna heeft de gemeente 2x meegewerkt aan een verzoek voor een schip in de haven van Stellendam. Hier verblijven vanaf november 2022 120 asielzoekers. De behoefte aan extra opvangplekken is echter nog niet afgenomen. Met de ervaring met eerdere cruiseschepen in Middelharnis is daarom besloten om nogmaals mee te werken aan een verzoek van het COA. 

Het schip komt in augustus 2024 aan. Vanaf begin september komen de bewoners. In totaal komen er 170 bewoners. De opvang is voor de komende 2 jaar. De gemeente ziet dit echt als tijdelijk en blijft op zoek naar een of meerdere locaties in onze gemeente waar langer opvang geboden kan worden. Het schip komt – net als de vorige keer op de pianosteiger, aan de kop van het Havenhoofd. 

Opvang en huisvesting

Gemeente Goeree-Overflakkee staat momenteel voor veel uitdagingen op het gebied van opvang en huisvesting. Daarom wordt er momenteel op veel vlakken gewerkt aan oplossingen. Afgelopen juni zijn er bijvoorbeeld 5 bestemmingsplannen in de gemeenteraad vastgesteld, waardoor op deze locaties nu woningbouw kan plaatsvinden. 

Daarnaast verhuizen ongeveer 300 Oekraïense vluchtelingen de komende maanden naar de flexwoningen in Middelharnis. In Dirksland is een tijdelijke locatie voor de opvang van 40 statushouders. De gemeente is verplicht elk jaar een aantal statushouders te huisvesten, maar slaagt daar door het tekort aan huurwoningen niet in. Ook de huisvesting van arbeidsmigranten heeft de aandacht van de gemeente. 

Vragen en antwoorden over de noodopvanglocatie in Middelharnis 

Hieronder vind u uitklapbare teksten met vragen en antwoorden over diverse thema's van de noodopvang:

Over de noodzaak én het COA

Waarom komt er een schip met asielzoekers naar het havenhoofd in Middelharnis?

De asielzoekerscentra in Nederland zitten overvol. Er zijn dringend extra opvangplaatsen nodig. Volgens de Spreidingswet moeten we 298 asielzoekers opvangen. Onze gemeente neemt onze verantwoordelijkheid. Daarom is aan ons als gemeente gevraagd om tijdelijk vluchtelingen op te vangen. Omdat de nood zo hoog is, is de gemeente akkoord gegaan. Er ligt al een schip met asielzoekers in de haven van Stellendam. De opvang daar verloopt goed. Daarnaast is er op deze locatie al 2x voor een korte periode een noodopvanglocatie geweest. 

Ook alle andere gemeenten in Nederland hebben de vraag gekregen om tijdelijk vluchtelingen op te vangen. Verschillende gemeenten doen dit al. Veel andere gemeenten zijn hierover in gesprek. 

Wat is noodopvang?

Noodopvang betekent dat het tijdelijke opvang is. De locaties hebben minder voorzieningen dan gewone opvanglocaties. 

Waarom opvang op een schip?

Het gaat om opvang op een riviercruiseschip, waar dus alle faciliteiten aanwezig zijn om mensen te laten slapen en eten. Zo’n schip wordt gehuurd, waarbij er aan de gemeente gevraagd wordt om een geschikte kade. De zoektocht naar een goede aanlegplaats is makkelijker dan de zoektocht naar een op korte termijn geschikt (te maken) pand. Daarnaast is er op deze locatie al 2x voor een korte periode een noodopvanglocatie geweest. 

Vluchtelingen, asielzoekers, statushouders, AZC’s: wat is wat? 

Vluchtelingen zijn mensen die uit hun land zijn gevlucht zijn omdat het daar te gevaarlijk voor hen was. Bijvoorbeeld door een oorlog of geweld.

Asielzoekers zijn vluchtelingen die asiel hebben aangevraagd in Nederland. Dat betekent dat zij hebben gevraagd of zij hier (tijdelijk) mogen wonen. Zij hebben daarvoor een verblijfsvergunning aangevraagd bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). In de tijd dat zij wachten op de verblijfsvergunning, wonen zij in een asielzoekerscentrum (azc). 

Statushouders zijn asielzoekers die een verblijfsvergunning hebben gekregen. Deze vergunning wordt na 5 jaar meestal omgezet in een vergunning voor onbepaalde tijd. Behalve als er belangrijke redenen zijn om de vergunning in te trekken.

De gemeente moet ervoor zorgen dat statushouders die aan hun gekoppeld zijn, een huurwoning krijgen. Dat kan soms een tijd duren. In de tijd dat zij nog geen huurwoning hebben, blijven zij in het azc of de gemeente zorgt voor alternatieve woonvormen.  

Over de bewoners van de noodopvang

Welke mensen komen in de noodopvang? Waar komen ze vandaan? 

Het gaat om mensen met verschillende leeftijden uit verschillende landen. Vaak gaat het om alleengaande volwassenen. Het COA doet zijn best om tot een goede mix van bewoners te komen. 

Komen er ook Oekraïners naar deze noodopvanglocatie? 

Oekraïense vluchtelingen vallen onder een speciale regeling. Ze hoeven geen asiel aan te vragen. Maar ze mogen dat wel.  Oekraïense vluchtelingen die asiel hebben aangevraagd, kunnen in de noodopvang komen wonen. Oekraïense vluchtelingen die geen asiel hebben aangevraagd, worden opgevangen op andere locaties. De ongeveer 300 Oekraïense vluchtelingen op Goeree-Overflakkee (komen te) wonen in de flexwoningen aan de rand van Middelharnis. 

Wanneer kunnen de eerste bewoners komen? 

We verwachten de eerste bewoners vanaf september. 

Hoeveel asielzoekers komen er?

Het gaat om maximaal 170 mensen. 

Hoe lang blijven de asielzoekers op deze locatie? 

De opvanglocatie blijft 2 jaar open. Maar niet alle bewoners blijven er zo lang. Sommigen gaan eerder weg. En anderen komen pas later. Dat hangt af van hun procedure. En wanneer er plaats is in een vaste opvanglocatie.

Waar gaan de asielzoekers daarna naar toe?

De bedoeling is dat ze naar een asielzoekerscentrum (azc) gaan, waar zij langer kunnen blijven. Maar dat lukt niet altijd, omdat veel azc’s vol zijn. Daarom moeten zij soms naar een andere noodopvanglocatie of stromen ze door naar een gemeente als ze statushouder zijn. 

Wat doen de bewoners overdag? 

De mensen die in de noodopvang wonen, mogen zich vrij bewegen, net als Nederlanders. Ze mogen dus buiten wandelen, fietsen, reizen etc. Wel moeten volwassen bewoners zich elke week melden. Ook moeten ze zich houden aan de huisregels van het COA. En ze krijgen uitleg over hun rechten en plichten, en over hoe we in Nederland met elkaar omgaan. 

De bewoners moeten hun verblijfsruimte zelf schoonhouden. Daarnaast hebben de bewoners gesprekken met bijvoorbeeld de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) en VluchtelingenWerk. Ook volgen de bewoners speciale programma’s om zich voor te bereiden op hun toekomst. Dat kan op de locatie zelf zijn of daarbuiten. Sommige bewoners doen vrijwilligerswerk of betaald werk. Dat laatste kan alleen onder bepaalde voorwaarden. Daarnaast werkt het COA samen met organisaties in de omgeving aan extra activiteiten voor de bewoners. 

Worden de vluchtelingen gescreend of onderzocht? 

Alle vluchtelingen die Nederland binnenkomen, moeten eerst langs de AVIM en de IND. Die checken hun identiteit en registreren hen. De AVIM is de Afdeling Vreemdelingenpolitie, Identificatie en Mensenhandel. De IND is de Immigratie- en Naturalisatiedienst. Als dat nodig is, doet de Koninklijke Marechaussee extra onderzoek naar hun documenten en achtergrond. Daarnaast krijgen de vluchtelingen een medische intake en zo nodig een tbc-controle.

Mogen de bewoners bezoek ontvangen?

Ja, de bewoners van de opvanglocatie mogen bezoek ontvangen. Dat mag tussen 8.00 en 22.00 uur. 

Over deze opvang

Hoe is de veiligheid rond de opvanglocatie geregeld? 

Het COA is verantwoordelijk voor de veiligheid op en rond de opvanglocatie. Daarvoor werkt het COA samen met een beveiligingsorganisatie.. Tussen 8.00 uur en 22.00 uur zijn er medewerkers van het COA op de locatie aanwezig. Daarnaast zijn er 24 uur per dag, 7 dagen in de week, beveiligingsmensen op de locatie. Er is daarnaast goed contact met de boa’s, politie en brandweer. 

De bewoners van de opvanglocatie krijgen begeleiding en voorlichting over onderwerpen zoals veiligheid. Ook leren zij hoe wij in Nederland met elkaar omgaan. 

Waar kan ik terecht met vragen, klachten en opmerkingen? 

Voor vragen over de opvang van vluchtelingen op Goeree-Overflakkee kunt u contact opnemen met het team noodopvang bij de gemeente, via het e-mailadres noodopvang@goeree-overflakkee.nl en via telefoonnummer 14 0187. 

Heeft u in de periode dat het opvangschip er ligt vragen of meldingen over de tijdelijke opvang? Neem dan contact op met  het COA via fmmzMiddelharnis@coa.nl. Er komt ook een telefoonnummer voor het schip. 

Kan iedereen bij de noodopvang binnenlopen?

De noodopvang is geen openbare locatie. Dat betekent dat bezoekers zich moeten melden bij de receptie. Zij moeten dan hun paspoort of ID-kaart laten zien. Bewoners kunnen wel vrij in- en uitlopen. 

Kan ik helpen bij de opvang? 

In opvanglocaties voor vluchtelingen zijn veel vrijwilligers actief. Daar is het COA erg blij mee. In deze nieuwe opvanglocatie kan dat waarschijnlijk ook. Als duidelijk is hoe u kunt helpen, laten we dat op deze website weten. 

Ik heb kleding en spullen over. Kan ik die brengen naar het schip? 

Nee. U kunt kleding en spullen het beste brengen naar algemene inzamelpunten, zoals van Goed voor Goed. Als er op de opvanglocatie kleding of spullen nodig zijn, dan regelt het COA dat met die inzamelpunten. Breng dus geen kleding of spullen naar de opvanglocatie zelf. U leest hier meer over op https://www.coa.nl/nl/vrijwilligerswerk-en-donaties

Meer lezen?

Op de website van het COA vindt u veel informatie over de opvang van vluchtelingen. Bijvoorbeeld op de volgende pagina’s:

Een AZC in de buurt

Hier leest u wat het betekent om een opvanglocatie in de buurt te hebben:

https://www.coa.nl/nl/azc-de-buurt

Dagelijkse activiteiten asielzoekers

Hier leest u hoe het leven in een opvanglocatie eruitziet:

https://www.coa.nl/dagelijkse-activiteiten

Vrijwilligerswerk en donaties 

Hier leest u wat u kunt doen als u wilt helpen of iets wilt geven aan de opvanglocatie: 

https://www.coa.nl/vrijwilligerswerk-en-donaties

Over de gemeente

Wat kost deze opvang de gemeente?

De opvang van vluchtelingen in een noodopvang kost geld. Het COA betaalt alle kosten van de opvang van de vluchtelingen. Wij maken als gemeente wel kosten, maar krijgt die kosten terug. 

De gemeente krijgt geen financiële vergoeding voor de opvang van deze asielzoekers. 

Waarom doet de gemeente dit? De spreidingswet geldt toch niet meer? 

Het nieuwe Kabinet heeft aangegeven de Spreidingswet in te willen trekken. Deze wet moest zorgen voor een eerlijkere spreiding van de vluchtelingen over Nederland. Gemeenten zijn dan ook verplicht om opvang voor een langere periode te regelen. Wij zien ook zonder verplichting de noodzaak van extra opvangplekken, met name om de druk op het aanmeldcentrum in Ter Apel te verlichten. We willen deze mensen niet in de kou laten staan. 

Overigens geldt de wet nog steeds, totdat de wet via de Tweede en Eerste Kamer is ingetrokken. 

Hoe is het juridisch geregeld rond deze opvang?

Het college van burgemeester en wethouders heeft een gedoogbeschikking afgegeven voor het afmeren van het schip op grond van de aanwezige urgentie. Vervolgens wordt een omgevingsvergunning aangevraagd. 

Ik heb een goed idee, 

Heeft u ook nog tips of zaken waar de gemeente/het COA aan moet denken, mail ze vooral naar noodopvang@goeree-overflakkee.nl.

Over de locatie

Waarom komt het schip naar het Havenhoofd van Middelharnis?

Het Havenhoofd is het meest geschikt voor een schip van deze lengte. Er ligt een steiger die lang genoeg is voor een riviercruiseschip. Ook zijn de benodigde voorzieningen te treffen.

Zijn omwonenden (bedrijven en individuen) betrokken bij dit besluit?

We zijn vooraf in gesprek gegaan met dezelfde groep omwonenden en andere organisatie die al eerder als klankbordgroep fungeerde. De gemeente heeft met hen het voornemen besproken en er is gepraat over hoe de opvang zo goed mogelijk gerealiseerd kan worden. Daarnaast de buurt geïnformeerd. Net als de vorige keer zijn we met elkaar in gesprek. 

Kan ik veilig gebruik maken van het strand?

Ja, het strand is gewoon te gebruiken voor onze inwoners en recreanten. 

Hoe voorkomen we dat asielzoekers gaan ronddwalen op het bedrijventerrein of op Park Nieuw-Zeeland? 

Dat kunnen we nooit helemaal voorkomen, maar we geven voor de komst van de asielzoekers wel duidelijk aan dat ze daar  beter niet kunnen lopen. Er zijn huisregels voor de asielzoekers, waarin ook duidelijk staat wat wel en niet kan. Er zijn op de opvanglocatie woonbegeleiders, die de asielzoekers ook zullen begeleiden als ze op pad gaan. 

Is er camerabewaking aanwezig?

Op het Havenhoofd is cameratoezicht aanwezig. Deze camera’s kunnen door de boa’s (live) uitgekeken en teruggekeken worden en indien nodig kunnen beelden tijdelijk opgeslagen worden/overgedragen worden aan de politie.